Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) önderi Özgür Özel, Çayırhan Termik Santrali’nin “varlık satışı” yoluyla özelleştirilmesine karşı kendilerini madene kapatan işçilere takviye ziyaretinde bulundu.
Burada konuşan Özel, “Bugün, iki aydır özelleştirmeye karşı seslerini duyurmaya çalışan, dünden itibaren de madenden çıkmayarak özelleştirmeye karşı büyük direniş başlatan madenci arkadaşlarımızla dayanışma içinde olmak üzere buraya geldik” dedi.
Özel, şunları söyledi:
“BU KADAR KÂRLIYKEN SEN BUNU NİÇİN SATIYORSUN?”
“Bugün karşı karşıya olduğumuz durum aslında burada, Nallıhan’da yıllar evvel tecrübelenen ve çok kişinin ağzının yandığı bir sorunun tekrarına pürüz olmak için. Bu maden 1987 yılında açıldı, 2000 yılına kadar devlet tarafından işletildi. O süreçte biraz evvel eşler de söyledi, o günleri bilenler de söylediler, herkes çok memnundu. 2000 yılında maden özelleştirildi. Özelleştirilince buradaki o toplumsal tesislerin, keyifli ailelerin, memnun maden çalışanların yerini üretim baskısı altında daima çalışan, daima çalıştırılan mutsuz madencilere bıraktı. 2020 yılına kadar bu madenden çok paralar kazanıldı lakin bu maden 20 yılın sonunda kontrat müddeti bittiği için devlete geri döndü.
O günden itibaren de Türkiye Kömür İşletmeleri’nin bir iştiraki olan KİAŞ tarafından işletiliyor. Artık yine özelleştirilmek isteniyor, 4 Aralık günü yine satılmak isteniyor. 4 Aralık günü bu madeni almak için 17 şirket evrak aldı. Yani 17 şirketin iştahını kabartan bir yer burası. Bu 17 şirket burayı alacak, yani içlerinden biri alacak. Kuvvetle mümkündür ki kimin alacağını da birileri biliyor. O alan kişi burayı Türk Lirası üzerinden yılda bir ödemeyle altı taksitte ödeyecek.
Birileri köprü yaptığında onlara hem geçiş garantisi veriyor Türkiye Cumhuriyeti Devleti, dolarla, euro ile ödüyor. Yetmiyor, doların, euronun ABD’deki, İngiltere’deki enflasyonunu da üstüne katıp ödüyor. Biz bir şey satınca peşin fiyatına, 6 taksit, Türk parası üzerinden. Çıkacak kömür garanti. Kömür ile elektrik üretilecek. Elektriğin devlet tarafından alınacağı da garanti. Bir armağan paketi eksik. Bir de ikram paketi yapsaydınız. Bu kaidelerde bu madeni satarsan doğal 17 kişi koşar ve birbiri ile yarışır almak için. Burası bu kadar kârlıyken sen bunu niçin satıyorsun?”
“KAYA ÜZERE ARKALARINDAYIZ”
“Bakın madencilerin her biri diyor ki, ‘Özelleştirmeden sonra işten çıkarmalar geliyor. Özelleştirmeden sonra üretim baskısı geliyor. İş güvenliği ile ilgili telaşlar oluyor’. Ben Soma’dan geliyorum, maden ocağından geliyorum. Ben Soma’da 301 personel ölmeden evvel o ocaktaydım. O Meclis’in kürsüsünde dedim ki, ‘Burada makûs bir şey olacak, el koyalım’. Zira üretim baskısı vardı. Madenler devletin Anayasaya nazaran. ‘Efendim, satamazsın’. ‘Satmıyorum, işletme hakkını veriyorum’. Kömürü alınca maden mi kalıyor geriye, nasıl işletme hakkı bu? Geriye bir boşluk bırakıp gidiyorsun.
O yüzden Anayasa’ya ters olan bu özelleştirmeye de, bundan sonra işsizlik yaratacak bu duruma da, mağduriyet yaratacak bu duruma da itiraz ediyoruz. Bugün burada madende çalışanların sendikası, Türk-İş Başkanımız burada, sendikanın Başkanı Nurettin Akçul burada; Türkiye Maden-İş Sendikası. Öbür yandan bu madende çıkarılan kömürün yakılacağı santral, orası özelleştiriliyor. Orada örgütlü olan sendikanın başkanı burada. Ve biz oradaki 750 personelle de buradaki bin 400’ün üzerindeki çalışanla de sonuna kadar dayanışma içinde olacağız.
Bu personeller tarihin akışını geriye çevirmeye karar verdiyse, emekten yana olan herkesin bu uğraşa dayanak olması sorumluluğu vardır. Geçmişte belirli gayretleri eksik yapıldığında itirazlarımız oldu. Ancak madem ki bugün hak aranıyor, kaya üzere yanlarındayız, kaya üzere gerilerindeyiz. Buradaki personellerin her birisi hakkını alana kadar, burada bu özelleştirme iptal edilene kadar, buradaki madencilerin sonuna kadar Cumhuriyet Halk Partisi olarak haklı gayretlerinin yanında olacağız.”
“UMARIM SAMİMİ BİR ÇABAYLA BU ÖZELLEŞTİRMEYİ DURDURUR”
“Bu madenden etkilenen dört ilçe var burada. Yalnızca buradaki özelleştirme madencileri değil, o ilçelerdeki tüm hayatı tehdit edecek, oradaki herkesin ekmeği ile oynayacak başta esnafın olmak üzere. Belediye liderlerim burada, çadırları ile buradalar, dayanakları ile buradalar, bu emek çabasının gerisinde Cumhuriyet Halk Partisi’nin genel lider yardımcıları, milletvekilleri, belediye liderleri, vilayet liderimiz, ilçe liderlerimiz, bir dakika yalnız bırakmadan bu uğraşın gerisinde duracağız. Bugün buraya gelen herkesin ziyareti değerlidir. Fuat Bey ‘Mücadele edeceğim, uğraş göstereceğim’ demiş. Umut ederim samimi bir çabayla bu özelleştirmeyi durdurur.
AK Parti’nin geçmişinde benim itiraz ettiğim, Fuat Beyefendilerin savunduğu binlerce personelleri mağdur eden özelleştirme var. Bu sefer bu yanlıştan dönüp de bunu durdururlarsa ben Fuat Bey’e de teşekkür ederim. Ancak personele, ‘Merak etmeyin, hakkınızı alacaksınız, iş garantisi verecekler, işten çıkarmayacaklar’. Vallahi özelleştirmenin sonraki günü orta ki bulasın, kimse gelmez. 60 gündür çaba ediyor burada arkadaşlarımız ve sendikası. Bir kişi geldi mi? Gelmez.
Ama hareketi koydun mu, ardında durdun mu bak bir gün içerisinde kimler kimler geldi. Ben madencilerin 86 davasının 86’sını da Soma‘da takip etmiş bir milletvekili olarak bugün genel başkanlığım sürecinde de bu emek gayretini sonuna kadar takip edeceğim, arkadaşlarım sonuna kadar madencilerin gerisinde olacak. Burada yer altına eşlerini dua ile yollayan, gelmelerini dualarla bekleyen eşlerin ve çocukların gözü, kulağı, umudu bizdedir.
Bütün Türkiye’ye sesleniyorum bu çabanın gerisinde durursanız tarihin akışında kıymetli bir direnç noktasını başarmış olacaklar. Daima geriye gidiyor madenciler, daima geriye gidiyor. Duracağız, ileriye bir adım atacağız. Sonra daima birlikte emeğin hakkını alacağı bir büyük yürüyüşün daima birlikte modülü olacağız. Hepinize kolay gelsin, hepinizi yürekten kutluyorum, hepinizin ardındayız.”
“SOMA’DA DİRENÇLİ DURDULAR, HAKLARI ALINDI”
Madencilerin aileleriyle sohbet eden Özel, şunları söyledi:
“Soma’da 2 bin 300 arkadaşımız direndiler, onların da eşleri sizin üzere dirençli durdular, ayakta durdular. En sonunda bir halde hakları alındı. İnşallah sizinkiler de alacak ümit ediyoruz. Bizim maksadımız, niyetimiz sizin sesinizi duyuralım. Bu maden bir daha özelleşmesin, bir daha işten çıkarmalar olmasın. Sendika olsun, devlet işletsin. Devlet de kazansın, siz de kazanın. Burada bir sonuç alınmıyorsa, sesi yükseltmek için hareket yapmak, direnmekten diğer deva kalmadıysa bu yolun kesinlikle tüketilmesi lazım. Zati öteki türlü kimse dönüp dinlemiyor. İki aydır kimse geldi mi buraya? Yok. Bugün bak kaçıncı geliyor. Biz de geldik, Müsavat Bey geldi, Evvelki Cumhurbaşkanı Yardımcısı geldi. O yüzden hak arama uğraşı, sendikalı ve güçlü çaba kadar değerli bir şey yok.”
“SONUNA KADAR GERİNİZDE DURACAĞIZ, BAŞARACAĞIZ”
“Bizim Soma’da EİAŞ’ın santralini kömür garantili özelleştirdiler. Konya’dan bir firma geldi ve aldı. Torku firması, o da kooperatif. Hem işten çıkarmalar oldu, hem âlâ elemanlar öteki yere gitti, hem kendisi para kazanamadı, artık ezaları var. Büyük ıstırapları var. Soma’da özelleştirmeden sonra memnun olan kimse yok. Belediye liderlerimiz burada neye gereksinim varsa, ne katkı yapılacaksa yapacaklar. Biz sonuna kadar arkanızdayız. Bu özelleşmeden sonra şad olan bir madenci, bir madenci eşi, madenci çocuğu yok. O yüzden siz ne kadar gayret ederseniz, biz o kadar sizin gerinizde duracağız. Başaracağız.”
“BU TAHMİNEN DE BİR MİLAT OLACAK”
“Geçmişte bazen bu tip özelleştirmelerde bazen sendikaların eksikliğinden, bazen emekçilere gelip bu türlü anlatıyorlar işe ‘Hiçbir zararınız olmayacak. İşinizin garantisi biziz’ filan. Sadece özelleştirme olana kadar. Olduktan sonra kimse uğramıyor, işverenin insafına kalınıyor. Bu kademede bu şuur çok kıymetli. Burasının bir defa ağzı yanmış bundan, 2000 – 2020 ortası. Artık bu gayret çok değerli. Türkiye’de de bu basın tarafından da çok uygun ele alınıyor, bütün Türkiye ardınızda. Bu tahminen de bir milat olacak. Bunu 4 Aralık’ta geriye püskürtebilirsek, artık geriye geriye gidişten madencilerin ileriye ileriye gidişi başlayacak.
Soma’dan madenci arkadaşlar aradı. Gökay var mesela bizim madenci arkadaşımız, oradaki maden sendikasının da başkanı, Bağımsız Maden İş’in. O da diyor ki, ‘Soma’daki madencilerin dayanışma hislerini iletiyoruz. Şayet birazcık bu iş uzarsa kalkacağız, oraya da geleceğiz takviye olmaya’ diyor. Soma’dan da size selam var, eşlerinden de selam var.”
‘Nazım’ı Tanımak ve Anlamak’ söyleşilerinin bu ayki konuğu Prof. Dr. İlber Ortaylı oldu