Ağız sıhhatimiz bedenimiz hakkında bize ne anlatıyor?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Getty Images

Diş tabibine gittiğinizde çoklukla ağzınız değil, dişlerinize yapılacak bakım aklınızdadır.

Ancak ağzınız, bedeninizin geri kalanında neler olup bittiğinin, üstelik kolaylıkla incelenebilecek bir aynası olabilir.

Ve düzgün bir ağız sıhhati, bedenin en güzel şartlarda işliyor olmasının anahtarı olabilir.

Londra Queen Mary Üniversitesi Diş Hekimliği Enstitüsü Araştırma Yöneticisi Profesör Nikos Donos, İngiltere’deki bir reklamı örnek gösteriyor:

“Reklam şu soruyu soruyor: ‘Gözünüz kanıyor olsaydı, görmezden gelir miydiniz? Pekala diş etleriniz kanadığında neden onları görmezden geliyorsunuz?”

Diş eti hastalıklarını diyabet ve koroner kalp hastalığına bağlayan çok sayıda delil var. Buna rağmen ağız sıhhatinin bu hastalıklara karşı çabada ihmal edilen bir alan olduğunu gösteren birçok çalışma var.

Donos, “Farklı kronik hastalıklar ile ağız sıhhati ortasındaki bağa ait araştırmalarda, diş eti hastalıkları yaygın formda öne çıkıyor” diyor ve ekliyor:

“Diş eti hastalığının, neredeyse 1,1 milyar beşerde, yani dünya nüfusunun %11,2’sinde mevcut olan en yaygın altıncı kronik hastalık olduğunu görüyoruz.”

Şeker hastalığı ve ağız sıhhati bağlantısı

ABD’deki Mayo Kliniği, diş eti hastalığını, “dişleri çevreleyen yumuşak dokuları etkileyen önemli bir diş eti enfeksiyonu” olarak tanımlıyor.

Periodontitis de denilen bu hastalık tedavi edilmezse, dişleri destekleyen kemiği yok edebilir, bu da dişlerin gevşemesine yahut düşmesine neden olabilir.

Olası semptomlar ortasında diş eti kanaması, kızarıklık, ağrı yahut kalıcı ağız kokusu yer alıyor.

Diş eti hastalığını tip 2 diyabetle ilişkilendiren çok sayıda ispat var.

Donos, çift istikametli bir ilgiden bahsettiklerini söylüyor ve devam ediyor: “Bu, periodontal hastalığı olan bireylerin diyabet geliştirme riskinin daha yüksek olduğunu ve diyabetli hastaların da diş eti hastalığı olabileceğini gösteriyor” diyor.

Birçok bilimsel çalışmaya nazaran, bu ikisi ortasındaki bağ öylesine yakın ki, tip 2 diyabetli bireylerin güzel bir ağız bakımı olması, şeker hastalığının büyük yan tesirler olmadan denetim altına alınabilmesi manasına geliyor.

BBC paneline katılan Salisbury Hastanesi’nden radyolog Dr. Graham Lloyd Jones da emsal biçimde, diyabet ve ağız sıhhati ortasındaki münasebete dikkat çekiyor:

“Ağzı bir bağışıklık organı olarak görmeliyiz: şayet ağız sıhhati tehlikeye girerse, bu bedene iltihaplanma ve hatta olağanda ağızda yaşayan lakin bedenin öteki bölgelerine geçmeleri halinde tehlikeli olabilecek bakterilerin transferi olarak yansıyabilir. “

Getty Images

Tip 2 diyabet, diş eti hastalığı ile irtibatlı tek hastalık değil. Bedene itinasız yayılan periodontitis bakterileri damarlar yoluyla bedende dolaşarak kalbi etkileyebilir.

Donos, “Bu bileşenler kalp krizi ile sonuçlanabilecek pıhtı oluşumuna yol açabilen plaklar oluşturabiliyor” diyor.

“Ağzımız bedenin geri kalanına yayılmaları halinde tehlikeli olabilecek patojenlerle dolu. Bu anatomik yolun gerçek olduğu ortada” diye konuşan Donos, kelamlarını şöyle sürdürüyor:

“Zamanla ağzımızın fizikî bariyerini aşan bu bakteriler, kan sirkülasyonu yoluyla bedenin geri kalanına ulaşır ve bu da hastalıklara yahut mevcut hastalıkların kötüleşmesine yol açabilir.”

Kanıtlar evvelki olaylardaki kadar sağlam olmasa da, birtakım araştırmacılar bu bakteriler ile yaş ilerlemesine bağlı bilişsel gerileme ortasındaki mümkün ilgiye dair işaretler elde etmeye başladı.

Bu araştırmalardan birini Cambridge Üniversitesi’nden Dr. Vivan Shaw yaptı.

İleri yaşta diş sağlığı

Doktor Shaw araştırmalarında 21 yahut daha fazla dişi olan yaşlı insanların, bundan daha az dişi olanlara nazaran daha az bilişsel bozulma gösterdiğini keşfetti.

Shaw, “Bu tıpkı vakitte beslenme problemiyle da ilgili: Şayet daha az dişiniz varsa, katiyen daha makus bir diyete sahip olursunuz, bu da daha fazla bilişsel gerileme demek” diyor.

Lloyd-Jones ise daha direkt bir ilişkiye işaret ediyor ve “Diş eti hastalığının kötüleşmesiyle ilişkilendirilen muhakkak organizmalar var” diyor:

“Özellikle gingivalis olarak bilineni çok değişiktir. Hudut hücrelerini öldüren nörotoksinlerle kaplıdır. Bu organizma yalnızca ağızda kalmıyor, iltihaplı diş etlerimizi terk edip bedene yayılıyor”

Doktor Lloyd-Jones, Alzheimer hastalarının hem beyninde hem de beyin omurilik sıvısında bu organizmanın tespit edildiğini aktarıyor.

Profesör Donos’a nazaran ağız ve bedenin başka sistemleri ortasındaki bu alaka, periodontal hastalıkların önlenmesinin değerini belirginleştiriyor.

“Ağızda gelişen kanser hariç, tüm ağız hastalıkları önlenebilir ve bir dereceye kadar tedavi edilebilir” diyor.

Getty Images

Donos, uygun bir ağız sıhhati için, bakım ve sağlam bir diş tabibi tarafından takibin kıymetli olduğunu söylüyor.

Dr. Shaw’a nazaran, diş doktorları bedenin farklı sistemleri ortasındaki ilişkiyi gözlemleyebilir ve semptomları yakalayabilir.

Buna örnek olarak da hamilelik sırasında meydana gelen hormonal değişikliklere bağlı ağız bakterilerinin güçlenmesi gösteriliyor.

Shaw, anne ve bebeği riske atabilecek bir duruma karşı, uygun bakımın sağlanmasının değerli olduğunu söylüyor:

“Bu bizi çok endişelendiriyor zira erken doğum ve düşük riskini artırıyor.”

Lloyd-Jones’a nazaran en değerli şey, ağzımız hakkındaki fikirlerimizi değiştirmek:

“Ağzımızı, bakım gerektiren bir bağışıklık duvarı olarak da görmeliyiz. Bu bariyer, ağzımızda yaşayan, bizimle birlikte gelişen mikroplara karşı bizi muhafazaya çalışıyor.”